برادران حضــرت يـــوسف وقتـی
میخـواستند یـــــوسف را توی چاه
بیندازند، يوسف لبخندی زد! يهـــودا
پرسيد؛ چـــــرا می خندی؟اينجا که
جای خنده نيست يـوسف گفت روزی
در اين فڪر بودم ڪه چطور ڪسی
ميتواند به من اظـــهار دشمنی ڪند
با اينکه برادران نيرومندی چون شما
دارم.!
اما حالا می بینم خــداوند همـــين
برادران را بر من مسـلط کرد تا بدانم
تکيه گاهی غــیر از خدا وجـود ندارد
و در حقــیقت دربدری و چاه نشـينیِ
امــــروز من تاوانِ تکيه کردن به غیر
خــداوند مهــربان است.
عاقبت ترک امر_به_معروف و نهی از منکر از منظر قرآن
1️⃣ دوری از رحمت خدا ؛
بر اساس آیه ۷۸ و ۷۹ سوره ی مائده گروهی از بنی اسرائیل بر اثر نافرمانی و تجاوز از حق و ترک نهی از منکر ، به زبان داوود و عیسی بن مریم لعنت شدند :
« لُعِنَ الَّذینَ کَفَروا مِن بَنی إسرائیلَ عَلی لِسانَ داوُدَ و عیسی ابنِ مَریَمَ …* کانوا لایَتَناهَونَ عَن مُنکَرٍ فَعَلوهُ لَبِئسَ ما کانوا یَفعَلون» ؛
? از میان بنی اسرائیل آنان که کفر ورزیدند ، به زبان داوود و عیسی بن مریم مورد لعنت قرار گرفتند . این ( کیفر ) از آن روی بود که عصیان ورزیده و ( از فرمان خدا) تجاوز می کردند و از کار زشتی که آن را مرتکب می شدند یکدیگر را نهی نمی کردند . راستی چه بد بود آنچه می کردند .
?پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) در تفسیر این آیه می فرماید :
هنگامی که بنی اسرائیل مرتکب گناه شدند علما آنان را از روی سرزنش نهی کردند و پس از آن با آنان می نشستند و می خوردند و می آشامیدند ، گویا آنان هیچ گناهی را مرتکب نشده اند . وقتی که خداوند آنان را این گونه یافت قلوبشان را به یکدیگر نزدیک کرد و آنان را به زبان پیامبری از پیامبران لعنت کرد . آن گاه فرمود حتماً باید امر به معروف و نهی از منکر کنید و دست افراد نادان را بگیرید و به سوی حق دعوت نمایید وگرنه خداوند قلوب شما را همانند یکدیگر می کند و شما را از رحمت خود دور می سازد ؛ همان طور که آنها را از رحمت خویش دور ساخت.(۱)
? به فرموده ی حضرت علی علیه السلام خداوند امت های پیشین را جز به سبب ترک امر به معروف و نهی از منکرلعن نکرد و از رحمت خود دور نساخت. خداوند سفیهانشان را به واسطه گناهان و دانشمندانشان را بر اثر ترک نهی از منکر لعن کرد.(۲)
ادامه دارد…
?پی نوشت
1- تفسیر المیزان ، ج ۶ ، ص ۸۳ .
2- نهج البلاغه ، خطبه ۱۹۲ .v
ذَرْهُمْ يَأْكُلُوا وَيَتَمَتَّعُوا و َيُلْهِهِمُ الْأَمَلُ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ (حجر / آیه 3)
? ترجمه:
بگذار آنها بخورند و بهره گيرند و آرزوها آنانرا غافل سازد، ولي به زودي خواهند فهميد
? آرزوها باعث غفلتمان نشوند؛ در این آیه مخاطب پیامبر اسلام است. می فرماید که آن ها را رها کن تا بخورند و بهره ببرند و آرزوها آن ها را سرگرم کند. همه ما آرزوهای بزرگ و کوچکی در زندگی داریم و برای رسیدن به آن ها تلاش می کنیم. اما باید مراقب باشیم این آرزوها، هدف اصلی زندگی ما نیستند. یعنی نباید آن ها ما را از پرداختن به اموری که ما را به خدا نزدیک می کند بازدارند یا خدای نکرده به خاطرشان حق خدا و یا خلق خدا را زیر پا بگذاریم. فرصت عمر محدود است و زمانی برای غافلانه زندگی کردن وجود ندارد.
و َلَا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ ( مرسلات / آیه 36)
? ترجمه:
و به آنها اجازه داده نمي شود كه عذر خواهي كنند.
روزی که اجازه عذرخواهی ندارند؛ خداوند در این آیات از سوره مرسلات توصیف های خاصی از قیامت بیان می فرماید. از جمله اینکه می فرماید انسان ها اجازه عذرخواهی کردن ندارند. در حـديثى از امام صادق (عليه السلام ) آمده است كه خداوند برتر و عادلتر و بزرگتر از آن اسـت كـه بنده اش عذر موجهى داشته باشد و به او اجازه عذرخواهى ندهد، بلكه آنها در حقيقت هيچ عذر موجهى ندارند كه مطرح كنند.
و َلَا يُؤْذَنُ لَهُمْ فَيَعْتَذِرُونَ ( مرسلات / آیه 36)
? ترجمه:
و به آنها اجازه داده نمي شود كه عذر خواهي كنند.
روزی که اجازه عذرخواهی ندارند؛ خداوند در این آیات از سوره مرسلات توصیف های خاصی از قیامت بیان می فرماید. از جمله اینکه می فرماید انسان ها اجازه عذرخواهی کردن ندارند. در حـديثى از امام صادق (عليه السلام ) آمده است كه خداوند برتر و عادلتر و بزرگتر از آن اسـت كـه بنده اش عذر موجهى داشته باشد و به او اجازه عذرخواهى ندهد، بلكه آنها در حقيقت هيچ عذر موجهى ندارند كه مطرح كنند.