بسم الله الرحمن الرحیم
?
قَالَ رَبِّ أَنَّى يَكُونُ لِي غُلَامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عَاقِرٌ قَالَ كَذَلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ مَا يَشَاءُ (آل عمران / آیه 40)
? ترجمه:
او {زکریا پس از شنیدن بشارت الهی} عرض كرد: پروردگارا! چگونه ممكن است فرزندي براي من باشد، در حالي كه پيري به سراغ من آمده، و همسرم نازاست ؟ فرمود: بدين گونه خداوند هر كاري را بخواهد انجام ميدهد
شگفتگی زکریا از استجابت دعایش؛ معروف است که روز نخست محرم روزی است که زکریا در محراب دعا کرد و از خداوند درخواست فرزند نمود. آن هم از همین همسرش که علاوه بر اینکه در جوانی نازا بود، سنی را هم پشت سر گذاشته بود. در این لحظه خداوند از طریق فرشتگان به او بشارت اجابت دعایش را می دهد. زكريا از شنيدن اين بشارت به وسيله فرشتگان ، غرق شادى و سرور شد و در عين حال نتوانست شگفتى خود را از چنين موضوعى پنهان كند، عرض كرد: پروردگارا! چگونه ممكن است فرزندى براى من باشد در حالى كه پيرى به من رسيده و همسرم نازا است . در اينجا خداوند به او پاسخ داد و فرمود: اينگونه خداوند هر كارى را كه بخواهد انجام مى دهد . و با اين پاسخ كوتاه كه تكيه بر نفوذ اراده و مشيت الهى داشت، زكريا قانع شد. جالب است که زکریا خودش به این قدرت الهی ایمان داشت، اگر نه دعا نمی کرد، با وجود این این قدر برآورده کردن این حاجتش دور از ذهن بود که نتوانست شگفتی خود را پنهان نماید. درس این مسئله برای ما این است که به خداوند خوش باور باشیم و از اجابت دعاهایمان نا امید نشویم. او می تواند که به دور از ذهن ترین روش ها ، حاجت ما را برآورده نماید. به شرط اینکه مانند زکریا به او ایمان داشته باشیم.
دعا کردن بهلول
فردي چند گردو به بهلول داد و گفت :
بشکن وبخور وبراي من دعا کن.
بهلول گردوها را شکست و خورد اما دعا نکرد.
آن مرد گفت :
گردوها را مي خوري نوش جان ، ولي من صداي دعاي تو را نشنيدم..
بهلول گفت :
مطمئن باش اگر در راه خدا داده اي، خدا خودش صداي شکستن گردوها را شنيده است.
تو بندگي چو گدايان به شرط مزدمکن
که خواجه خود روش بنده پروري داند.
و َاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِدْرِيسَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّيقًا نَبِيًّا * و َرَفَعْنَاهُ مَكَانًا عَلِيًّا (مریم / آیات 56 و 57)
? ترجمه:
و در اين كتاب (نيز) از ادريس ياد كن، او بسيار راستگو و پيامبر بزرگي بود. * و ما او را به مقام بلندي رسانديم.
درباره ادریس نبی؛ خداوند در این آیه ادریس را صدیق می نامد. یعنی شخص بسيار راستگو و تصديق كننده آيات خداوند و تسليم در برابر حق و حقيقت. سپس به مقام بلند پايه او اشاره كرده مى گويد: (ما او را به مقام بلندى رسانديم ) . برخی از مفسران این بیان را اشاره به مقامات والای معنوى و درجات روحانى اين پيامبر بزرگ مي دانند، و عده بسیاری معتقدند كه خداوند ادريس را همچون مسيح به آسمان برد و این آیه اشاره به این مسئله دارد.
مَا أَشْهَدتُّهُمْ خَلْقَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ لَا خَلْقَ أَنفُسِهِمْ وَ مَا كُنتُ مُتَّخِذَ الْمُضِلِّينَ عَضُدًا (کهف / آیه 51)
? ترجمه:
من هرگز آنها ( ابلیس و فرزندانش) را به هنگام آفرینش آسمانها و زمین، و نه به هنگام آفرینش خودشان، حاضر نساختم! و من هیچ گاه گمراه كنندگان را دستیار خود قرار نمى دهم!
? پاسخی به ادعای حامیان ابلیس؛ عده ای از دلباختگان شیطان، دشمنی او را با انسان از روی علم می دانند. اینکه ابلیس پیش از انسان آفریده شده بود و می دانست که انسان موجود پستی است و حاضر نشد برای او سجده کند. یا ابلیس حاضر به سجده برای غیر خدا نبود یا اینکه انسان لیاقت مسجود بودن را ندارد و … این آیه پاسخی به این شبهات است. مسئله ای که پس از یادآوری سجده نکردن ابلیس برای آدم و هم چنین بیان دشمنی ابلیس با آدمیان ذکر می شود. خداوند می فرماید: ما ابليس و فرزندانش را به هنگام آفرينش آسمانها و زمين ، و حتى به هنگام آفرينش نوع خودشان ، در صحنه حاضر نساختيم تا از آنها در آفرينش جهان كمك بگيريم يا از اسرار خلقت آگاه و مطلع شوند. بنابراين کسی كه هيچگونه دخالتى در آفرينش جهان و حتى نوع خود نداشته و از اسرار و رموز خلقت آگاه نیست لیاقت پرستش و ولایت را ندارد و نمی تواند درباره ویژگی های انسان ها نظر دهد. در پایان آیه نیز ریشه دوری ابلیس از دستگاه آفرینش الهی بیان می شود. می فرماید من گمراه کنندگان را هرگز دستیار خود قرار نمی دهم. چرا که آفرینش بر پایه راستی و درستی و هدایت است ، موجودى كه برنامه اش اگمراه کردن و فساد است، در این دستگاه جائى نمى تواند داشته باشد.
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ و َالْأَرْضَ قَادِرٌ عَلَى أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ وَ جَعَلَ لَهُمْ أَجَلًا لَا رَيْبَ فِيهِ فَأَبَى الظَّالِمُونَ إِلَّا كُفُورًا (اسراء / آیه 99)
? ترجمه :
آيا نديدند خدائي كه آسمانها و زمين را آفريد قادر است مثل آنها را بيافريند (و به زندگي جديد بازشان گرداند) و براي آنها سرآمدي قطعي قرار داد اما ظالمان جز كفر و انكار را پذيرا نيستند.
عجله نداشته باشند؛ خطاب آیه با کافران است. با منکران معاد و وعده و وعیدهای الهی. خداوند به آنها كه مسئله معاد جسمانى را با تعجب مى نگريستند ، با بيان روشنى پاسخ داده ، می فرماید: آيا آنها نديدند خدائى كه آسمانها و زمين را آفريده قادر است مثل آنها را بيافريند؟ ولى آنـهـا نـبـايد عجله كنند اين رستاخيز و قيامت اگر چه دير آيد سرانجام مى آيد خداوند بـراى آنـهـا سـرآمدى قطعى قرار داده است ، و تا اين زمان موعود فرا نرسد قيامت بر پا نخواهد شد. اما اين ظالمان و ستمگران با شنيدن اين آيات نيز به همان راه انحرافى خود ادامه مى دهند و جز راه كفر و انكار نمى پويند.