شـرح دعـای روزپنجـم
✍️آیت اللہ مجتهـدی تهـرانی ره

【اَللَّهُمَّ اجْعَلْنِی فِيهِ مِنَ الْمُسْتَغْفِرِينَ】
خدايا من را در اين ماہ رمضان
جزء مستغفرين قرار بدہ

↫◄ برای استغفار بايد شرايط استغفار را داشت كسی كہ مال حرام خوردہ كہ با استغفار كارش درست نمی‌شود بايد برود و صاحبان مال را راضی كند

پس «خدايا مرا از مستغفرين قرار بدہ!»
يعنی اينكہ واقعاً استغفار كنم
و اگر مال حرامی دارم آن را حلال كنم
بہ گناهی كہ قبلاً كردم فكر نكنم
و از آن لذت نبرم
حالا زبانی هم استغفار كنيم خوب است
بعد از نماز مغرب هم هفتاد بار استغفار وارد است
من گاهی همين طوری غصه‌ام می‌گیرد
تسبيح را برمی‌دارم استغفار می‌كنم
و حالم خوب می‌شود

【وَاجْعَلْنِی فِيهِ مِنْ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ الْقَانِتِينَ】
خدايا من را از بندگان شايستہ خودت قرار بدہ
فرمانبردار تو باشم، اطاعت تو را كنم
خدا آدم فرمانبردار را دوست دارد

【وَاجْعَلْنِی فِيهِ مِنْ أَوْلِيائِكَ الْمُقَرَّبِينَ】
خدايا من را از دوستان نزديكت قرار بدہ

⇦ آيا خدا دوست نزدیک دارد؟⇩

بلہ، بندگانی هستند كہ آدم آنها را در بهشت هم پيدا نمی‌كند، خطاب می‌شود كہ خدايا اين دوست ما كجاست؟ ندا می‌آيد كہ در حضور و بهشت خدا رفتہ است

بهشت خدا جدا از بهشت معمول است
بهشت معمولی برای كسانی است كہ
غذا و حوری می‌خواهند
اما آنها كہ خود خدا را می‌خواهند
و عبادت را برای خود خدا كردند
و نہ برای ترس از جهنم
آنها در بهشت خدا وارد می‌شوند.

【بِرَأْفَتِکَ يا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ】
خدایا بہ مهربانی خودت دعاهای ما را مستجاب كن ای خدايی كہ رحمت از همہ رحم‌ها بيشتر است.

? آیه روز:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَنْفِقُوا مِنْ طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَ مِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ و َلَا تَيَمَّمُوا الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنْفِقُونَ و َلَسْتُمْ بِآخِذِيهِ إِلَّا أَنْ تُغْمِضُوا فِيهِ وَ اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ (بقره / آیه 267)

? ترجمه:
اي كساني كه ايمان آورده ايد! از قسمتهاي پاكيزه اموالي كه (از طريق تجارت) به دست آوردهايد، و از آنچه از زمين براي شما خارج ساخته ايم (از منابع و معادن و درختان و گياهان)، انفاق كنيد! و براي انفاق، به سراغ قسمتهاي ناپاك نرويد در حالي كه خود شما، (به هنگام پذيرش اموال،) حاضر نيستيد آنها را بپذيريد، مگر از روي اغماض و كراهت! و بدانيد خداوند، بينياز و شايسته ستايش است.

انفاق فقط از پول حلال؛ در حدیث داریم این آیه درباره گروهی نازل شده بود که از درامد ربا انفاق می کردند! این آیه تاکید می فرماید که از درامد پاکیزه و حلال (چه تجارت و چه کشاورزی) انفاق کنید، چرا که خود شماحاضر نيستيد قسمت ناپاک را بپذيريد، مگر از روى اغماض و كراهت. البته برخی مفسران این آیه را به مرغوب بودن موضوع انفاق مرتبط دانستند، از آنجا كه بعضى از مردم عادت دارند هميشه از اموال بى ارزش و آنچه تقريبا از مصرف افتاده و قابل استفاده خودشان نيست انفاق كنند و اينگونه انفاقها علاوه بر اينكه سود چندانى به حال نيازمندان ندارد، يك نوع اهانت و تحقير نسبت به آنها است. بنابراین از آن نهی می شود.

رمضان ، بهار قرآن ?

? آیه روز:

فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَ اشْكُرُواْ لِي وَ لاَ تَكْفُرُونِ (بقره / آیه 152)

? ترجمه:
پس به یاد من باشید، تا به یاد شما باشم! و شکر مرا گویید و (در برابر نعمتهایم) کفران نکنید!

وقتی خدا به یاد ما باشد؛ اگر خدا به یاد ما باشد چه اتفاقی می افتد؟ خدا چیزی را فراموش نمی کند. پس اینجا به یاد کسی بودن برای خدا یعنی رحمت خود را در دشواریهای زندگی شامل حال او می کند. یعنی آنجایی که کم می آوریم و به کمک نیاز داریم، خدا کمکمان کند. خوب چه کنیم که خدا به یاد ما باشد؟ آیه می فرماید شما هم به یاد خدا باشید. ذکر داشته باشید. ذکر خدا یعنی هر کاری که می خواهیم بکنیم، ابتدا به یاد خدا باشیم و ببینیم او از این کار ما راضی است یا خیر. اگر راضی نیست دست به آن کار نزنیم. این رابطه دوطرفه زیبا خیلی می تواند در سختی های زندگی گره گشا باشد.

رمضان ، بهار قرآن ?

? آیه روز:

يُخَادِعُونَ اللَّهَ و َالَّذِينَ آمَنُوا وَمَا يَخْدَعُونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ و َمَا يَشْعُرُونَ (بقره / آیه 9)

? ترجمه:
مي‏خواهند خدا و مؤمنان را فريب بدهند (ولي) جز خودشان را فريب نمي‏دهند اما نمي ‏فهمند.

خودشان را فریب می دهند؛ آیه به قرینه آیه قبل درباره منافقین است. کسانی که ادعای ایمان می کنند، در حالی که ایمان ندارند. آنها اين عمل را يك نوع زرنگى و به اصطلاح تاكتيك جالب حساب مى كنند. آنها با اين عمل مى خواهند خدا و مؤمنان را بفريبند. در حالی که قرآن می فرماید، اینها خودشان را فریب می دهند اما نمی فهمند. چرا که با این رویکرد، آنها با انحراف از راه صحيح و صراط مستقيم ، عمرى را در بيراهه مى گذرانند. تمام نيروها و امكانات خود را بر باد مى دهند و جز ناكامى و شكست و بدنامى و عذاب الهى بهره اى نمى گيرند.

?آغاز ماه رمضان ، ماه مهمانی خدا بر مومنان مبارک باد?

? گزاره : اينكه ماه رمضان براى روزه گرفتن انتخاب شده بخاطر برتری اين ماه بر ساير ماه ها است. دلیل این برتری مطابق این آيه چنین است كه قرآن كتاب هدايت و راهنماى بشر كه فرقان است يعنى با دستورات و قوانين خود روشهاى صحيح را از ناصحيح جدا كرده و سعادت انسانها را به ارمغان می آورد، در اين ماه نازل گرديده است. جالب اینجاست که بر اساس روایات نزول سایر کتاب های آسمانی نیز در ماه رمضان بوده است.

? آیه روز:

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَ بَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ وَ مَن كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ يُرِيدُ اللّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَ لِتُكْمِلُواْ الْعِدَّةَ وَ لِتُكَبِّرُواْ اللّهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (بقره / آیه 185)

? ترجمه :
(روزه، در چند روز معدودِ) ماهِ رمضان است؛ ماهی که قرآن، برای راهنمایی مردم ، و نشانه‌های هدایت، و فرق میان حق و باطل، در آن نازل شده است. پس آن کس از شما که در ماه رمضان در حضر باشد، روزه بدارد! و آن کس که بیمار یا در سفر است، روزهای دیگری را به جای آن، روزه بگیرد! خداوند، راحتی شما را می‌خواهد، نه زحمت شما را! هدف این است که این روزها را تکمیل کنید؛ و خدا را بر اینکه شما را هدایت کرده، بزرگ بشمرید؛ باشد که شکرگزاری کنید!

✅ پیشنهاد : ماه رمضان تنها ماهی است که نامش در قرآن آمده است. نکته جالب این است خدا این ماه را با نزول قرآن معرفی می کند نه با روزه. روزه گرفتن حکمی است در تعظیم و بزرگداشت این ماه. اما بزرگی این ماه به خاطر نزول قرآن است. روزه به عنوان حکم واجب الهی میان مومنان محترم است، اما قرآن که عظمت رمضان از او است میان مومنان هم مهجور است. در بهترین حالت مومنان در رمضان قرآن را دور کنند که البته بسیار توفیق بزرگی است، اما نباید فراموش کرد که قرآن کتاب هدایت است از جزئیات زندگی خانوادگی گرفته تا سیاست خارجی در آن آمده است. پس امسال سعی کنیم وقت بگذاریم هر چند اندک، برای یادگیری مفاهیم قرآن که سعادت دنیا و آخرتمان را در پی دارد، انشاءالله.