فتنه از قتل بدتر است
وَ اقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَ أَخْرِجُوهُمْ مِنْ حَيْثُ أَخْرَجُوكُمْ وَ الْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ وَ لَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ فَإِنْ قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُمْ كَذَلِكَ جَزَاءُ الْكَافِرِينَ (بقره / آیه 191)
? ترجمه:
و آنها را (بت پرستاني كه از هيچ گونه جنايتي ابا ندارند) هر كجا يافتيد، به قتل برسانيد! و از آنجا كه شما را بيرون ساختند (مكه)، آنها را بيرون كنيد و فتنه (و بت پرستي) از كشتار هم بدتر است! و با آنها، در نزد مسجد الحرام (در منطقه حرم)، جنگ نكنيد! مگر اينكه در آن جا با شما بجنگند. پس اگر (در آن جا) با شما پيكار كردند، آنها را به قتل برسانيد! چنين است جزاي كافران!
فتنه از قتل بدتر است؛ این آیه دستور خداوند به جنگ با فتنه گران است. چرا که در ادامه آیه خداوند می فرماید فتنه از قتل شدیدتر است. فتنه به معنى قرار دادن طلا در آتش ، براى ظاهر شدن ميزان خوبى آن از بدى است و در قرآن به معانی مختلفی به کار رفته است، از سوزاندن گرفته تا امتحان کردن. همچنین به معنای فریب، عذاب و حتی گمراهی نیز به کار رفته است. وجه مشترک تمامی این معانی در فشار و دشواری قرار گرفتن انسان است. در این آیه فتنه به معنای فساد یا مانع شدن مردم از هدایت است. وضعیتی که مشرکان در مکه به وجود آورده بودند. از جمله این فسادها تبعيد كردن مؤمنان از وطنشان كه اين امور گاه از كشتن هم دردناك تر است، يا سبب قتل و كشتارها در اجتماع مى شود. خداوند در این آیه تکر می دهد که فتنه های فساد انگیز در اجتماع از صرف کشتار گزنده تر و آسیب زا تر است و اصلا نباید از کنار آن ها به سادگی عبور کرد. چون كشتن تنها انسان را از زندگى دنيا محروم مى كند، ولى فتنه مايه محروميت از زندگى دنيا و آخرت است. البته دستورات دیگری هم در انتهای آیه در خصوص حفظ حرمت مسجدالحرام در جدال ها وجود دارد.